Klik op de afbeelding om naar deze blog te luisteren
Waarom is rusten zo moeilijk?
Rusten. Je weet dat het goed voor je is. Soms krijg je er een vleugje van mee: een ontspannen, rustgevend gevoel. In het weekend of wanneer je vakantie hebt. Maar zo tussendoor blijft het ontzettend lastig om daadwerkelijk rust te nemen. Laat staan rust echt te ervaren als iets dat vaker aanwezig is. Waarom is het eigenlijk zo moeilijk om te rusten?
Rusten is moeilijk
Al eerder schreef ik een blog met 5 tips om met meer regelmaat te rusten. Fijne tips die helpen wanneer je voelt dat je geen tijd hebt om te rusten, waardoor het soms als een extra to-do op je lijst kan voelen. Dat wil je natuurlijk voorkomen. Maar ik zei het toen ook al: rusten is moeilijk! En dat ligt vooral aan de culturele, maatschappelijke en familiesystemen waarin we opgroeien.
Als antwoord op mijn vraag op sociale media waarom rusten zo moeilijk is zei iemand: omdat onze maatschappij draait om doen in plaats van zijn. Dus als je een dagje of een tijdje gewoon meer bent. Rust neemt. Een ander tempo pakt. Omdat het passend is voor jou. Of omdat je lijf het aangeeft. En omdat je leven dat van je vraagt. En dus niet de hele tijd maar doorgaat en doet. Ben je dan nog wel een goede burger in deze maatschappij? Doe je dan nog wel mee? Ben je dan wel iets waard? Misschien kun je je ogen eens sluiten om te voelen hoe diep dat geworteld zit.
Niet nuttig zijn
Als succes in onze maatschappij wordt afgemeten aan hoe productief je bent. Hoeveel productie je draait om met meer en het liefst zo snel mogelijk in een rechte lijn vooruit te schieten (stilstaan is achteruitgang…). Dan is het best spannend om daarvan af te wijken. Rusten, langzamer doen, ervoor kiezen minder ballen in de lucht houden of gewoonweg een ‘niet zo productieve dag’. Dat kan voelen als falen. Zogezegd ‘niks doen’ of niet nuttig zijn geeft velen van ons een schuldgevoel. Schuldig over het niet waarmaken van verwachtingen van anderen. Of van hoe het hoort.
Verwachtingen van anderen en jezelf
Of wellicht verwachtingen van jezelf. Ben je nog niet waar je hoort te zijn? Zet dan nog maar een tandje bij, want anders haal je het niet. Rusten komt wel als je ‘er’ bent…
Er is in onze cultuur een moderne trend die regelmatig alles terug herleidt naar het individu. Leef je nog niet volledig je droomleven? Dan heb je het vast niet hard genoeg geprobeerd. Ervaar je mentale problemen? Dat ligt vast aan je (niet zo positieve) mindset. En zo kun je waarschijnlijk zelf meer voorbeelden bedenken. Falen lijkt in onze eigen handen te liggen, wat maakt dat we maar blijven doorgaan tot het gewenste ‘succes’ bereikt is.
Maar geen enkel leven loopt lineair. Ieder krijgt of kreeg iets op z’n bordje. En dat is het leven. Dat is jouw leven. Er ligt een fijne balans tussen deels het heft in eigen handen nemen en ook weten wanneer je mag meebewegen in de stroom van het leven. Niet alles is maakbaar. Niet alles hebben we voor het kiezen. Maar we kunnen wel kiezen hoe we op de stroom bewegen.
Rusten is onveilig
In rust en stilte, en daarmee bedoel ik dus ook zonder de afleiding van telefoon, tv, een boek of sociaal contact, ontstaat ruimte. Misschien wel meer ruimte dan je gewend bent. En daar waar ruimte ontstaat, beginnen dingen te stromen. Zoals emoties (emotion = energy in motion). Emoties van gebeurtenissen kort of lang geleden. Dat kan overweldigend zijn. Of eng. In rust en stilte kom je ineens tegen wat zo zorgvuldig was opgeborgen. Dat ongemak, of misschien zelfs de pijn, kan ervoor zorgen dat het lichaam en hoofd registreren dat rusten niet helemaal veilig is. Liever terug naar wat gemakkelijker, fijner en veiliger voelt: bezig blijven.
Als je jezelf hierin herkent, wees dan niet te streng. Met emoties leren omgaan is niet vanzelfsprekend in onze maatschappij. Zeker niet wanneer je bedenkt dat emoties willen stromen en lichamelijke uitingen zijn. Levend in een maatschappij die alles met het hoofd probeert op te lossen, is het daarom niet vreemd dat het lastig is te navigeren door dat landschap van emoties.
Tegen de stroom in
Vanaf deze kanten bekeken is het best moeilijk rust te internaliseren wanneer je, ten eerste, het gevoel hebt dat je dit helemaal zelf (individueel) moet aanpakken en kunnen. In, ten tweede, een wereld die verre van een voorbeeld is van waar je naartoe wilt bewegen. Dat voelt alsof je in je eentje tegen de stroom inzwemt. Het vergt uithoudingsvermogen om dat vol te houden. En ook veel moed. Om iedere keer een andere keuze te maken dan de norm. Om iedere keer toch die emoties te laten stromen.
Maar het kan wel! En hé, je hoeft het ook niet alleen te doen. Als je echt wilt oefenen meer rust en stilte in je leven te brengen, omdat je vast ook ergens voelt hoe veel het je juist zal opleveren (hallo creativiteit, ontspannen/herstellend lichaam, minder hoofdzorgen, algeheel welzijnsgevoel, ontspannen contact met dierbaren etc.). Dan zijn er gelukkig genoeg mensen die de weg al bewandelen. Die het voorbeeld geven. Die inspireren en je bij de hand nemen.
Een laatste persoonlijk woord
Want laat me je tot slot nog iets persoonlijks vertellen. Nadat mijn moeder overleed in 2013 merkte ik pas hoe snel de wereld draait. En niet alleen toen, ook al toen ik klein was. Wellicht herken je dat zelf ook. Wanneer er iets gebeurt dat je in je kern raakt en de grond onder je doet wankelen, besef je ineens wat er écht belangrijk is. Dan merk je hoe oprechte aandacht en zorgen voor onszelf en elkaar nauwelijks ruimte krijgen in een maatschappij die draait om meer, sneller, beter en productiever.
Ik liep (en loop nog steeds weleens) tegen deze muren van de maatschappij aan. Ik bewandel een pad waarover niet zoveel mensen lopen. Dat is soms echt lastig, want het vergt moed om daar te wandelen. Het is niet gemakkelijk te kiezen voor meer rust en aandacht wanneer alles zo in het teken staat van bezig zijn. Ook ik voel die struggle. Maar ik zie en ken wel mensen die dat doen. Dat helpt. Zij helpen mij. Samen wandelen! Wie weet inspireer ik jou met De Rustclub om ook kleine stappen op dat pad te zetten als je dat al een tijdje in jezelf voelt.
Laat je het me weten als ik je daarin kan ondersteunen?
Of misschien helpen een van mijn oefeningen op Vimeo je alvast bij een eerste stap.